Ik wil niemand lastig vallen met een reisverslag dat sowieso niet boeit. Bovendien doe ik hier niet zoveel noemenswaardigs. Maar vandaag nam ik de bus.
Tarrafal schijnt één van de mooiste plekjes van Kaap Verdië te zijn of toch minstens van Santiago, het eiland waar ik me noodgedwongen op blijf verplaatsen omdat mijn bagage nog steeds in Lissabon zit en ik had gehoopt om die deze ochtend terug te hebben. Tegen dat ik vaststelde dat die er niet zou zijn, was mijn ferry naar Maio al vertrokken. Tarrafal was dus mijn plan B. Het is mijn grote les voor mijn volgende Afrikaanse vakantie. Plan niet teveel, research goed en regel het allemaal ter plaatse.
Dus nam ik de “bus” naar Tarrafal, de andere kant van het eiland en volgens Google Maps een rit van 1,5 uur (ik deed er uiteindelijk 4,5 uur over). Er is geen officieel openbaar vervoer in Kaap Verdië, de “bus” is een grote bestelwagen met zitjes en in elkaar geknutselde krukjes en plankjes voor tussen de zitjes om de capaciteit zoveel mogelijk te verhogen. Op het marktpleintje dat tevens dient als vertrekpunt wordt er druk geronseld en gevochten (letterlijk, vechten met andere buschauffeurs) om passagiers te vinden. Pas wanneer die goed gevuld is, vertrekken we. Goed is niet goed genoeg en er rijdt iemand mee langs de passagierskant die door het open raampje langs de weg blijft ronselen. Mensen hoeven dus helemaal niet naar het vertrekpunt te gaan, maar wachten langs de enige grote weg die het eiland doorkruist tot iemand de juiste richting roept vanuit een open raampje. Af en toe stappen mensen uit, ongeveer waar ze willen zolang het niet te ver afwijkt van de hoofdweg. Er is één plaspauze en uiteraard gebeurt het plassen onder goedkeurend oog van iedereen (de rode draad doorheen mijn soloreizen heb ik de indruk). Op haar hoogtepunt zat de bestelwagen vol met 22 mensen.
Mensen praten luid en geamuseerd tegen elkaar, maar het luide wordt hier gezellig rumoer waar je na een tijdje van gaat ontspannen. In België zou het als onbeleefd beschouwd worden om op gelijk welke vorm van openbaar vervoer zo luid te converseren. Hier voelt het een beetje als wanneer je in de keuken gezellig staat op te ruimen terwijl je bezoek opgaat in een gesprek en duidelijk al wat teveel wijn heeft gedronken. Je voelt je tevreden en voldaan in je rol van tijdelijke toeschouwer.
Naast mij kwamen afwisselend een man in pak, een mama met kind op schoot en een man met gigantische buik zitten. De laatste zorgde ervoor dat ik volledig geplet op mijn bestemming arriveerde. Want wanneer ik zeg “naast mij”, bedoel ik “net niet op mijn schoot”. Schuin voor me zat een meisje wat verveeld door haar Facebook feed te scrollen en voortdurend haar berichten na te kijken. Ze wachtte duidelijk op een paar woorden van iemand. Ik zag hoe ze uitlogde, inlogde met andere gegevens dan de hare en belandde op het profiel van een jongen, vermoedelijk het vriendje waar ze antwoord van verwachtte. Ze bekeek zijn inbox en tikte op haar eigen bericht. Ze logde weer uit en weer in met haar eigen profiel en bleef wat afwezig door haar nieuwsoverzicht bladeren. Ik ben het niet helemaal zeker, maar ik denk niet dat ze tijdens de rit antwoord heeft gekregen uiteindelijk.
Tijdens de rit vergeleek ik het met België en ons eindeloos geklaag over gebrek aan beschikbaarheid en vertragingen. Niemand weet hier wanneer de bus vertrekt noch wanneer die toekomt, want alles hangt af van hoeveel mensen er onderweg moeten geronseld worden en naar waar ze allemaal moeten. Ongeveer iedereen op die bus kwam van zijn of haar werk, dus dit is voor hen minstens zeer regelmatige kost. Het kan niet anders of hun werkgevers moeten hen een soort van flexibiliteit geven in het genre van onze glijdende uren, tenzij ze zich ’s ochtends op een andere manier verplaatsen. Er zijn geen bushaltes waar mensen verzamelen. Wie mee wil, gaat langs de hoofdweg staan en wacht tot er eentje passeert, een gokje dat vaak genoeg lijkt te werken. Het hele systeem werkt uitstekend eigenlijk. Het enige dat nodig is om er ook tevreden mee te zijn, is loslaten. Het idee loslaten dat je op een specifiek uur op je bestemming zal zijn. Maar iedereen moet het dan ook loslaten. De bestuurder, de ronselaar, de passagier, de mede-passagier en de mensen die je ergens verwachten. En als er iets is waar ze hier heer en meester in zijn en waar ik nog serieus van kan leren in dit prachtige Afrika, is het wel loslaten.
Punten voor de keuze van de bestemming: duust.
sleepingincleansheets.com 